Hoe win ik een schaakpartij?

Laatst aangepast op .

Nu je de spelregels hebt geleerd wil je natuurlijk twee dingen: je wilt een partij schaken en je wilt natuurlijk winnen. Daarom geef ik hier wat tips die je zullen helpen een partij goed aan te pakken en de grootste fouten te voorkomen, zodat je hopelijk snel een partij kan winnen!

Laten we om te beginnen nog even terug gaan naar het doel van het spel: het doel van schaken was om de koning van de tegenstander schaakmat te zetten. In grote lijnen kan je dat op twee manieren doen:

De eerste is een goede aanval op de koning van de tegenstander te plaatsen. Als de tegenstander deze aanval niet kan afslaan, dan kan je meestal proberen mat te geven. Nou is dit lang niet altijd zo makkelijk om een goede aanval op te zetten.

De andere manier is iets minder direct, maar komt wel het meeste voor. Als je stukken van je tegenstander kan winnen houdt je uiteindelijk een groter leger over, waardoor je na verloop van tijd alsnog de tegenstander mat kan zetten. Je kan ook proberen met je grotere leger een pion te promoveren zodat je een nieuwe of extra dame krijgt. Op basis van deze observatie kunnen we dus al wat tips afleiden:

  • Zorg er voor dat je koning veilig is. Vaak bereik je dit door te rokeren, zodat je koning veilig achter een rijtje pionnen staat.
  • Geef geen stukken weg! Dit is het eerste waar je op moet letten als je begint met schaken. Het is natuurlijk erg zonde als je zomaar een stuk voor niets weg geeft. Let goed op wanneer je stuk staat aangevallen of ze wel verdedigd staan. Deze balans van aanvallen en verdedigen moet je goed onder de knie krijgen.
  • Zorg dat al je stukken mee doen. Als al je stukken mee doen in de strijd werken ze vaak goed samen.

De opening en het centrum

Het is belangrijk dat je zo veel mogelijk controle hebt over het centrum. Het centrum van het schaakbord is een erg belangrijk gebied, dus als je daar controle over hebt, heb je een groot voordeel. Daarom is het in de opening (de eerste paar zetten van een partij) altijd een goed idee om te zorgen dat je een pion in het centrum hebt.

Daarnaast moet je proberen je stukken van de achterlijn halen en zo proberen te plaatsen dat ze naar het centrum kijken. Dit noemen we je stukken ontwikkelen. Ontwikkelen is erg belangrijk omdat de stukken op de achterste rij nog niet veel doen. Ze "kijken" niet naar veel velden en zijn daarom niet actief. Door je stukken te ontwikkelen worden ze actiever, en vergroot je ook de controle over het centrum. Probeer je stukken zo snel mogelijk te ontwikkelen en je koning in veiligheid te brengen door te rokeren.

Bij ontwikkelen is het meestal slim om eerst de paarden en lopers te ontwikkelen, en later pas de torens en dame, want hoewel de torens en dame erg sterk zijn, zijn ze ook erg kwetsbaar. Het is niet handig als je gelijk met je dame op pad gaat en daarna door de stukken van je tegenstander weer teruggejaagd worden. We gaan hier dieper op in in het onderdeel ontwikkeling en tempo.

Het winnen van materiaal

Als twee beginners tegen elkaar spelen, wordt er nog wel eens wat materiaal (stukken) zo maar weggegeven. Ze hebben het idee van aanvallen en verdedigen nog niet goed door. Als de beginnende schakers echter wat beter worden, geven ze minder snel zo maar materiaal cadeau. Als je dan wil winnen zal je op een slimme manier toch materiaal moeten winnen. De manieren om dit te doen gaan we bij tactiek bestuderen. Bijna alle manieren komen echter op hetzelfde neer: je moet proberen twee dingen tegelijk aan te vallen. Als je twee dingen tegelijk aanvalt, dan kan de tegenstander ze meestal niet allebei verdedigen (maar soms ook wel!) en kan je een stuk winnen. Hier kan je heel goed in worden door tactiek te bestuderen.